برای فرزکاری CNC، از نرمافزارهای مختلفی استفاده میشود که هرکدام در بخشهای مختلفی از فرآیند طراحی و ماشینکاری نقش دارند. این نرمافزارها را میتوان در سه دسته اصلی تقسیم کرد:
1. نرمافزارهای CAD (طراحی سهبعدی و دوبعدی)
این نرمافزارها برای طراحی قطعات استفاده میشوند و مدلهای سهبعدی یا نقشههای دوبعدی تولید میکنند که در مراحل بعدی ماشینکاری استفاده میشوند.
- AutoCAD – یکی از پرکاربردترین نرمافزارهای طراحی دوبعدی و سهبعدی.
- SolidWorks – برای طراحی قطعات صنعتی با دقت بالا و قابلیت تحلیل مهندسی.
- Fusion 360 – ترکیبی از طراحی CAD و قابلیتهای CAM برای برنامهریزی ماشینکاری.
- Creo (Pro/ENGINEER) – مناسب برای طراحی صنعتی و مدلسازی قطعات پیچیده.
2. نرمافزارهای CAM (برنامهریزی و تولید مسیر ابزار CNC)
این نرمافزارها مسیر ابزار را بر اساس طراحی سهبعدی مشخص کرده و G-code موردنیاز برای دستگاه CNC را تولید میکنند.
- Mastercam – یکی از محبوبترین نرمافزارهای CAM برای تولید مسیر ابزار.
- PowerMill – توسعهیافته توسط Autodesk، مناسب برای ماشینکاری پنجمحوره.
- Fusion 360 (CAM Module) – علاوه بر طراحی، دارای قابلیتهای CAM برای تولید G-code.
- EdgeCAM – نرمافزاری تخصصی برای برنامهنویسی CNC با قابلیتهای پیشرفته.
- GibbsCAM – برای ماشینکاری CNC و تولید مسیر ابزار با کارایی بالا.
3. نرمافزارهای شبیهسازی و بهینهسازی CNC
این نرمافزارها برای شبیهسازی فرآیند ماشینکاری استفاده میشوند تا قبل از اجرا روی دستگاه واقعی، خطاهای احتمالی شناسایی شوند.
- Vericut – شبیهسازی فرآیند فرزکاری و تشخیص برخورد ابزار با قطعه کار.
- NC Viewer – برای بررسی و ویرایش G-code قبل از اجرا روی دستگاه CNC.
- SprutCAM – ترکیبی از CAM و شبیهسازی برای بهینهسازی مسیر ابزار.
4. نرمافزارهای کنترلر CNC (برای اجرای G-code روی دستگاه)
این نرمافزارها روی دستگاههای CNC نصب میشوند و فرمانهای G-code را اجرا میکنند.
- Mach3 / Mach4 – نرمافزار کنترل CNC برای دستگاههای کوچک و خانگی.
- LinuxCNC – یک سیستم کنترل CNC رایگان و متنباز.
- Fanuc CNC Software – نرمافزار کنترل مخصوص دستگاههای CNC با کنترلر Fanuc.
- Siemens Sinumerik – سیستم کنترل حرفهای برای ماشینکاری صنعتی.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
نرمافزارهای مورد استفاده در فرز CNC
نرمافزارهای CNC در مراحل مختلفی از فرآیند ماشینکاری نقش دارند، از طراحی اولیه قطعه تا تولید مسیر ابزار، شبیهسازی و اجرای نهایی روی دستگاه CNC. این نرمافزارها را میتوان به چند دسته اصلی تقسیم کرد:
1. نرمافزارهای CAD (طراحی دوبعدی و سهبعدی)
این نرمافزارها برای ایجاد مدلهای سهبعدی یا نقشههای دوبعدی قطعات مورد استفاده قرار میگیرند. فایلهای خروجی معمولاً در قالبهایی مانند DXF، STL، IGES یا STEP ذخیره شده و برای مرحله بعدی (CAM) ارسال میشوند.
🔹 AutoCAD – یکی از معروفترین نرمافزارهای طراحی دوبعدی و سهبعدی، بیشتر برای نقشهکشی فنی استفاده میشود.
🔹 SolidWorks – نرمافزار مدلسازی سهبعدی پیشرفته که در صنایع مختلف بهویژه قطعهسازی کاربرد دارد.
🔹 Fusion 360 – محصول Autodesk که طراحی، شبیهسازی و CAM را در یک محیط ترکیب میکند.
🔹 Creo (Pro/ENGINEER) – نرمافزار مهندسی که برای طراحی قطعات پیچیده و مدلسازی صنعتی استفاده میشود.
🔹 CATIA – یک نرمافزار قدرتمند در طراحی قطعات هوافضا، خودرو و قالبهای صنعتی.
🔹 Inventor – نرمافزار مدلسازی سهبعدی از شرکت Autodesk، مناسب برای طراحی مکانیکی.
2. نرمافزارهای CAM (برنامهریزی مسیر ابزار و تولید G-Code)
این نرمافزارها طراحیهای CAD را دریافت کرده و مسیر حرکت ابزار (Toolpath) را برای دستگاه CNC تولید میکنند. در نهایت، خروجی آنها بهصورت کدهای G-Code قابل اجرا در دستگاه CNC خواهد بود.
🔹 Mastercam – یکی از محبوبترین نرمافزارهای CAM که امکانات پیشرفتهای برای فرزکاری، تراشکاری و وایرکات دارد.
🔹 PowerMill – نرمافزار سطح بالای Autodesk که مخصوص ماشینکاری چندمحوره و قطعات پیچیده است.
🔹 Fusion 360 (CAM Module) – دارای قابلیت CAM داخلی برای تولید مسیر ابزار و G-Code.
🔹 EdgeCAM – نرمافزار حرفهای برای برنامهریزی فرزکاری و تراشکاری CNC.
🔹 GibbsCAM – مناسب برای برنامهریزی ماشینکاری CNC با قابلیت پردازش سریع.
🔹 SolidCAM – یک افزونه برای SolidWorks که امکان برنامهریزی مسیر ابزار را فراهم میکند.
🔹 HSMWorks – یک ماژول CAM مخصوص کاربران SolidWorks که امکانات فرزکاری پیشرفته را ارائه میدهد.
3. نرمافزارهای شبیهسازی و بهینهسازی مسیر ابزار
این نرمافزارها به کاربران کمک میکنند تا قبل از اجرای کدها روی دستگاه CNC، فرآیند ماشینکاری را بررسی کنند و از برخورد ابزار یا خطاهای احتمالی جلوگیری کنند.
🔹 Vericut – یکی از قویترین نرمافزارهای شبیهسازی و بهینهسازی مسیر ابزار که در صنایع پیشرفته کاربرد دارد.
🔹 NC Viewer – برای مشاهده و ویرایش فایلهای G-Code قبل از اجرا روی دستگاه.
🔹 CAMotics – یک نرمافزار رایگان برای شبیهسازی CNC و نمایش مسیر ابزار.
🔹 SprutCAM – ترکیبی از CAM و شبیهسازی برای بهینهسازی ماشینکاری CNC.
4. نرمافزارهای کنترل دستگاه CNC (اجرای G-Code)
این نرمافزارها مستقیماً روی کنترلر دستگاه CNC اجرا میشوند و وظیفه خواندن و اجرای کدهای G-Code را بر عهده دارند.
🔹 Mach3 / Mach4 – از محبوبترین نرمافزارهای کنترل CNC برای ماشینهای کوچک و کارگاههای شخصی.
🔹 LinuxCNC – یک سیستم کنترل CNC رایگان و متنباز که قابلیتهای پیشرفتهای دارد.
🔹 Fanuc CNC Software – نرمافزار کنترل مخصوص دستگاههای CNC که از کنترلر Fanuc استفاده میکنند.
🔹 Siemens Sinumerik – سیستم کنترل حرفهای برای دستگاههای صنعتی CNC.
🔹 HAAS CNC Software – کنترلر مخصوص دستگاههای CNC شرکت HAAS.
🔹 Heidenhain – نرمافزار کنترل CNC برای دستگاههای با دقت بالا.
5. نرمافزارهای کمکی و افزونههای بهینهسازی
برخی نرمافزارها و افزونهها برای بهینهسازی سرعت، دقت و عملکرد ماشینکاری استفاده میشوند.
🔹 Autodesk FeatureCAM – برای برنامهنویسی خودکار مسیر ابزار.
🔹 Cut2D / VCarve – نرمافزارهای مناسب برای فرزکاری CNC در صنایع چوب و پلاستیک.
🔹 MeshCAM – نرمافزاری ساده برای تولید مسیر ابزار از فایلهای سهبعدی.
جمعبندی
💡 اگر به دنبال طراحی هستید: SolidWorks، Fusion 360، AutoCAD
💡 اگر نیاز به CAM دارید: Mastercam، PowerMill، SolidCAM
💡 اگر میخواهید شبیهسازی کنید: Vericut، CAMotics، SprutCAM
💡 اگر کنترل دستگاه مهم است: Mach3، LinuxCNC، Fanuc
بسته به نوع کار، نوع دستگاه و سطح مهارت اپراتور، از ترکیبی از این نرمافزارها استفاده میشود تا نتیجه نهایی بهینه باشد.